کسبوکار در برزیل: از شکوفایی تا بحران
در سپتامبر 2012، فوربس گزارشی طولانی منتشر کرد که ورود کسب وکار به برزیل را به عنوان «یکی از کارآفرین ترین کشورهای جهان» اعلام کرد. در آن زمان، غول آمریکای جنوبی در حال عبور از یک رکود جهانی بود، با نرخ های رشدی که حسادت حتی همراهان فزاینده اش در بلوک بازارهای نوظهور را برانگیخت.
تقریباً 25 درصد از نیروی کار برزیل در برخی ظرفیتها خوداشتغال بودند و کسبوکار کوچک دو سوم از ایجاد شغل در بخش خصوصی را در یک اقتصاد به سرعت در حال تنوع تشکیل میدادند که قبلاً کاهش بیسابقهای در فقر و بیکاری ایجاد کرده بود.
این موضوع باعث شور و شوق فوقالعادهای شد و فوربس تنها کسی بود که به آن توجه میکرد.
در چهار سال گذشته، جزئیات کاهش برزیل از این سطح پرآب بارها بازگو شده است. فساد سیاسی، سوءمدیریت مالی، کاهش قیمت کالاها و رکود در چین به هم نزدیک شدند تا یک واژگونی چشمگیر ایجاد کنند. یک شبه، برزیل از شکوفایی تاریخی به بدترین بحران اقتصادی این کشور در چند دهه گذشته تبدیل شد.
با توجه منفی زیاد به مشکلات متعدد و جدی برزیل، به راحتی می توان از یک حقیقت خلاف واقع در مورد صحنه در حال رشد استارتاپ این کشور چشم پوشی کرد: چشم انداز کلی تغییر نکرده است.
برزیل با بیش از 200 میلیون نفر جمعیت همچنان پرجمعیت ترین کشور آمریکای جنوبی و همچنین بزرگترین بازار آن است. ضریب نفوذ اینترنت و استفاده از آن هنوز بالاست – برزیل از نظر کل کاربران فیس بوک، توییتر و یوتیوب تنها پس از ایالات متحده قرار دارد – و این کشور هنوز دستگاه های تلفن همراه بیشتری نسبت به ساکنان انسان دارد.
برزیل تنها کشور پرتغالی زبان در آمریکای لاتین است که هنوز موقعیت منحصر به فردی برای سرمایه گذاری در بازارهای منطقه ای دارد و به طور مصنوعی از رقابت بین المللی خالی است.
اما موانع بزرگ باقی مانده است. رکود اقتصادی هیچ کمکی به کاهش هزارتوهای بدنام تشریفات اداری غیرقابل کشف برزیل در اطراف ساده ترین گواهینامه ها، معاملات و فرآیندهای صدور مجوز نکرده است.
با 14.25 درصد، نرخ های بهره برای بازدهی که متوسط صندوق VC سیلیکون ولی انتظار دارد در یک سبد معین مشاهده کند، بالاست و کارآفرینی را برای بسیاری از سرمایه گذارانی که در غیر این صورت علاقه مند به حمایت از کسبوکار امیدوارکننده هستند، بیهوده خطرناک می کند. قوانین کار قدیمی و کدهای مالیاتی، جاده های در حال فروپاشی یا وجود نداشتن و سیستم دانشگاهی سنگین تنها برخی از موانع دیرینه کارآفرینان در کشور هستند.
با این حال، برزیلیها به دلیل نوآوری در مورد ناکارآمدیها مشهور هستند، و نگرشهای خودشان داستانی متفاوت از سرفصلهای وحشتناک مطبوعات تجاری را بیان میکنند. Fundacity – شبکهای برای استارتآپها و سرمایهگذاران کسبوکار– دریافته است که آموزش و مراقبتهای بهداشتی، دو بخش از مشکلات مزمن برزیل، دقیقاً حوزههایی هستند که سرمایهگذاران بیشتر به آن علاقه دارند.
با فرو رفتن روحیه ملی به سمت ناامیدی در ترم اول سال 2015، شتاب دهنده های برزیلی، صندوق های سرمایه گذاری VC و شبکه های فرشتگان با این وجود از حداقل 195 استارت آپ بین خود حمایت کردند.
این سرمایهگذاریهای ترکیبی تنها کمتر از 7 درصد از کل سرمایه جذب شده توسط استارتآپها و کسبوکار در آن ترم را تشکیل میدهند، که نشان میدهد ناظران خارجی چیز دیگری را در مورد کارآفرینی برزیلی باید به آن توجه کنند: پتانسیل همچنان بسیار زیاد است.
قبل از تحقق این پتانسیل باید خیلی اتفاق بیفتد، اما همانطور که جولیانا واسکونسلوس، از آژانس سرمایه گذاری دولتی اپکس برزیل، آن را در مجمع سرمایه گذاری سرمایه گذاری در برزیل در منلو پارک در سپتامبر گذشته بیان کرد، “بحران فرصت ایجاد می کند.” در حال حاضر به اندازه سال 2012، زمانی که این کشور در بالاترین سطح خود قرار داشت، دلایل زیادی برای بررسی وضعیت اقتصاد استارتاپی برزیل وجود دارد.
شروع داستان کسبوکار:
داستان صحنه استارتآپ و کسبوکار برزیل خیلی زودتر از همتایان آمریکای جنوبی شروع میشود.
TOTVS در سال 1983 تاسیس شد و از آن زمان تاکنون در اکوسیستم ملی حضور ثابتی داشته است. امروزه نرمافزار کسبوکار را برای حدود 60 درصد از کسبوکارهای کوچک و متوسط برزیل تامین میکند و آن را تا حد زیادی موفقترین شرکت فناوری برزیل، و در مجموع بیست و دومین برند ارزشمند این کشور میسازد.
بزرگترین کسبوکار نرمافزاری در آمریکای جنوبی – این شرکت اکنون دارای 26000 کاربر فعال و 10000 کارمند است – TOTVS همچنین ادعا میکند که تنها شرکتی است که پلتفرم توسعه نرمافزار اختصاصی دارد.
1983 همچنین سالی بود که دولت برزیل که در آن زمان هنوز تحت حکومت نظامی فعالیت می کرد، Associação Brasileira de Private Equity & Venture Capital (ABVCAP) را ایجاد کرد.
سایر ابتکارات دولت برای تشویق کارآفرینی ناکام مانده است، اما ABVCAP هنوز فعال است و رویدادهای شبکه ای و تبلیغاتی مانند صبحانه سالانه برزیل را که قرار است در اواخر سپتامبر در نیویورک برگزار شود، و کنفرانس سرمایه گذاری مخاطره آمیز برزیل، که قرار است در سائو برگزار شود، سازماندهی می کند. پائولو در اواخر اکتبر.
سالها طول کشید تا بخش خصوصی شروع به توسعه حضور سرمایهگذاری خطرپذیر خود کند. اما در سال 2000، Inseed Investments، مشاوره Inventta، Tropos Lab و یک شرکت بیوتکنولوژی به نام Ecovec گرد هم آمدند تا گروه Instituto Inovação را تشکیل دهند، بزرگترین تولید کننده کسبوکار در نوآوری برزیل.
در سال 2002، صحنه محلی به حدی توسعه یافت که دنیای خارج به دنبال دخالت در این امر بود. گوگل سائوپائولو را برای سایت اولین دفتر خود در آمریکای لاتین انتخاب کرد، تصمیمی که با جریان مستمر استعدادهایی که همچنان از سراسر منطقه از درهای آن عبور میکنند، تایید شده است.
سه سال بعد، TOTVS در بازار جدید بورس اوراق بهادار سائو پائولو عمومی شد و اولین کسبوکار فناوری اطلاعات آمریکای لاتین شد که IPO کرد.
اولین خرید بزرگ برزیل بلافاصله پس از آن، در سال 2006، زمانی که یک کسبوکار آفریقای جنوبی 91 درصد از سهام Buscapé را خریداری کرد، یک سایت تجارت الکترونیک مقایسه و خرید را خریداری کرد.
با 374 میلیون دلار، خروجی که هنوز یکی از بزرگترین خروجی های کشور است، به تشویق سرمایه گذاری بیشتر در بازار کمک کرد. در سال 2009، Cassio Spina، یک کارآفرین، Anjos do Brasil را تأسیس کرد، یک شبکه فرشته غیرانتفاعی که به حفظ این روند اختصاص دارد.
در سال 2011، Redpoint Ventures، یک صندوق VC مستقر در کالیفرنیا، و e.ventures 130 میلیون دلار برای سرمایه گذاری در شرکت های برزیلی در مراحل اولیه جمع آوری کردند.
او در سال 2012 مقاله فوربس منتشر شد، زیرا به نظر می رسید صحنه استارتاپ برزیل آماده یک جهش بزرگ است. در سال 2014، اپلیکیشن حمل و نقل Easy Taxi، 40 میلیون دلار بودجه سری D – از Phenomen Venture و Tengelmann Ventures، در میان دیگران – برای گسترش به آمریکای لاتین و آسیا جذب کرد.
بر اساس مدل نوآورانه استارتآپ شیلی، استارتآپ برزیل در اواخر همان سال راهاندازی شد، با دستوری برای جذب کارآفرینان خارجی به بازار مصرف محلی و ترویج فرهنگ کارآفرینی داخلی. با پشتوانه 78 میلیون دلاری دولت، قرار بود این پروژه نقطه اوج تمام شتابی باشد که برزیل ایجاد کرده بود.
البته ظرف دو سال، این شتاب تا حد زیادی از بین خواهد رفت و استارت آپ برزیل نیز همراه با آن. اما با توجه به انتظارات در حال فروپاشی، صحنه استارت آپی برزیل عملکرد چشمگیری داشت.
در سال گذشته، پردیس برزیلی گوگل – گوگل سائوپائولو – اولین دسته از استارت آپ های مقیم خود را اعلام کرد. YouTube Gaming و Instagram for Business هر دو پرچمهایی را در این کشور نصب کردهاند. مجموعهای از کسبوکار ملی جمعآوریهای مالی چشمگیر را انجام دادهاند، از بازار حیوانات خانگی DogHero (3.1 میلیون دلار) تا شرکت نرمافزار فروش B2B Exact Sales (1.2 میلیون دلار).
سائو پائولو: سرمایه مالی در کسبوکار استارتاپی
بسته به اینکه از چه کسی بپرسید، سائوپائولو یا این است که اگر نیویورک در لس آنجلس حمله کند چه اتفاقی میافتد، یا اگر لس آنجلس به نیویورک حمله کند چه اتفاقی میافتد. در هر صورت، بزرگ است.
چقدر بزرگ؟ اگر سائوپائولو کشور خودش بود، هشتمین کشور بزرگ آمریکای جنوبی بود. از بالا، به نظر می رسد شهر به یکباره به بیرون و بالا پراکنده می شود.
شاید دوستدارید بیشتر بخوانید: قوانین جدید استارتاپی بیرتانیا
بخش دیگر این قیاس پول است. سائوپائولو نه تنها پایتخت مالی برزیل است، بلکه مرکز اصلی تجارت، مد، غذا، موسیقی، صنعت و ورزش نیز می باشد.
از آنجایی که کالاها و خدمات جایگزین کارخانه ها به عنوان هسته اصلی اقتصاد آن می شوند، انتظار می رود سائوپائولو از دهمین به ششمین تولید ناخالص داخلی شهری در جهان جهش کند. کسبوکار خارجی وقتی می خواهند در برزیل مغازه باز کنند به آنجا می روند. کسبوکارهای برزیلی زمانی به آنجا میروند که بخواهند خود را در مقیاس ملی یا خارج از کشور نشان دهند.
جای تعجب نیست که سائوپائولو بالغترین صحنه استارتآپ در برزیل است. حتی کارآفرینان شهرهای رقیب به شما خواهند گفت که اکثر استارت آپ های برزیل در شهر متمرکز هستند.
استعداد گذرا یکی از مزایای اصلی سائوپائولو در این زمینه است. کسبوکار فناوری تأسیسشده مانند گوگل، اوبر و ایربیانبی، بهطور کلی از شرکتهای مستقر، دفتر مرکزی برزیلی خود را در شهر دارند، و زمانی که کارمندان خسته میشوند یا اعتصاب الهامبخش میشوند، اغلب آنها را ترک میکنند تا شرکتهای خودشان را راهاندازی کنند.
به همین ترتیب، کارآفرینانی که به دنبال استخدام تیمهای با تجربه هستند، هیچ کمبودی برای انتخاب ندارند. بزرگترین استارتآپهای کشور، مانند استارتآپ املاک و مستغلات VivaReal که تا به امروز حدود ۷۵ میلیون دلار جمعآوری کردهاند، در این شهر مستقر هستند.
خود شرکت ها نیز چه از طریق حمایت از رویدادها و چه از طریق ارائه تقاضای ثابت برای نوآوری B2B درگیر می شوند. بزرگترین و دومین بانک خصوصی بزرگ در کشور، هر دو بخشهای کاملی را برای تعامل با زیربخش فینتک پررونق سائوپائولو راهاندازی کردهاند.
ویزا و IBM حامیان اصلی Startup Farm هستند، شتاب دهنده ای پیشرو با بیش از 100 میلیون دلار سرمایه گذاری در بیش از 200 استارت آپ. برندهای مختلفی مانند Embraco، یک شرکت فناوری و تولید تبرید، و Natura، یک برچسب لوازم آرایشی، برنامههای مشابهی را برای سرمایهگذاری در استارتآپهایی ایجاد کردهاند که در فضاهای مربوطه خود فعالیت میکنند. شتاب دهنده های ضربه مانند Artemisia و غیرانتفاعی Endeavor نقش مهمی در اکوسیستم بازی می کنند.
اما فرهنگ استارت آپی سائو پائولو نیز به خودی خود به خوبی پیش می رود. با هم، فضاهای همکاری مشترک مانند CUBO، plug.co و Impact Hub. شتاب دهنده هایی مانند ACE که خود را به عنوان نسخه رشد محور Y Combinator مدل کرده است.
کسبوکارهای سرمایهگذاری مانند Monashees، Kaszek Ventures، DGF، Redpoint eVentures، SP Ventures، Antera، 500 Startups، BBI Financial، و Bonanza Investments. و ابتکارات تحت رهبری دولت مانند Innovatech، که به حدود 300 استارتاپ راهنمایی آنلاین ارائه می دهد، و SEBRAE، که به طور کلی بر کسبوکار کوچک متمرکز است، یک اکوسیستم کاملاً مستقل و مستقل را تشکیل می دهند که علیرغم اندازه بسیار، سطح شگفت انگیزی از انسجام را حفظ می کند. از شهر برگزارکنندگان کنفرانس افتتاحیه CASE را در زمانی راه اندازی کردند که بیشتر اقتصاد ملی در حالت کمربند بستن قرار داشت. در پاییز امسال، آنها انتظار دارند 8000 کارآفرین از 2000 استارتاپ در آن شرکت کنند.
رهبران اکوسیستم سائوپائولو عبارتند از: دیوید ولز از NuBank، برایان رکوارت از ویوا رئال، فابریسیو بلویسی از موویل، پائولو وراس از 99 تاکسی، خورخه پاچکو از پلاگ، گیلرمه جونکیرا از آکادمی گاما، فلاویو پریپاس از رودریگوئه روم، از CUBORome، آنا فونتس از RME، سرمایهگذار فرشته سیلویا والدارس، تونی سلستینو از UpGlobal، آندره بارنس از پردیس گوگل، ژائو کپلر از سرمایهگذاری Bossa Nova، فیلیپه ماتوس از مزرعه استارتاپ، کارولینا موراندینی از Wayra و میشل پورچینو از دفتر شهردار سائوپائولو.